Gepubliceerd in de Stentor en op deStentor.nl, 21 juli 2019, foto Liselotte Kolthof
Begin vorig jaar kocht de Nulse Guusta Zuurbier samen met haar man de monumentale synagoge aan de Stationsstraat in Raalte. Van het achterste gedeelte maakte de psychologe haar praktijkruimte, de gebedsruimte voorin werd een stilte- en bezinningscentrum. “Iedereen moet zich hier welkom voelen.”
Hoewel ze sinds de koop daadwerkelijk eigenaar is van de historische synagoge voelt dat voor Zuurbier niet zo. “De praktijkruimte is echt van mij, die heb ik ook helemaal naar mijn zin verbouwd. Maar de sjoel voelt niet van mij. Die ruimte heeft een soort grootsheid … Kijk alleen maar naar de geschiedenis ervan. Het is afschuwelijk wat hier tijdens de tweede wereldoorlog gebeurd is. Ik zou graag zien dat de synagoge weer van de gemeenschap wordt. Dat iedereen zich hier welkom voelt.”
Daartoe heeft ze al flinke stappen gezet. “Er zijn klassieke concerten gehouden, piano-uitvoeringen, lezingen en cursussen, er is een huwelijk voltrokken en de joodse gemeenschap uit Deventer gebruikt de ruimte regelmatig. Als ik zie hoeveel personen hier het afgelopen jaar binnen zijn geweest, dan heb ik dat doel al grotendeels behaald.”
Innerlijke rust
Op de eerste zondag van de maand kan iedereen tijdens het stilte-uurtje in complete stilte verblijven in de synagoge. “Die vijfenveertig minuten zijn bedoeld om dichter bij jezelf te komen en rust in je hoofd te creëren. Het is net als de zee: aan de oppervlakte zijn er golven en veel beweging, maar als je de diepte in gaat wordt het kalm.”
Hoewel die missie nog steeds een belangrijke drijfveer voor Zuurbier is, denkt ze wel op een kantelpunt te staan. “Want ja, wat is stilte? Mensen komen daarvoor niet snel naar hier. Soms zit er een iemand, een andere keer vier. Wellicht moet ik de missie aanpassen. Je hoeft hier niet alleen te komen voor bezinning en meditatie, maar vooral om anderen te ontmoeten en inspireren.”
Het monumentale gebedshuis leent zich daar uitstekend voor. “Ik vind het belangrijk dat dit historisch erfgoed bewaard blijft en iets kan betekenen in deze tijd. Het gebouw brengt veel verhalen naar boven. Ik heb met mensen gesproken die hier in het verleden getrouwd zijn, kinderen die heel speelden. Prachtige ontmoetingen. Een Libische vrouw belde mij eens. Ze sprak gebrekkig Engels en ik snapte er weinig van, maar ik nodigde haar uit hier te komen. Met woorden konden we nauwelijks communiceren, maar we spraken wel van hart tot hart met elkaar.”